Medeniyetin en önemli şiarlarından biridir yazı. Medeniyet yazıyı, yazı ise medeniyeti taşır sonraki yüzyıllara. İnsanoğlu kendisini sözlerle ifade ettikten sonra yazıyla sağladı sözünün kalıcılığını. Yazmak, iddiası olan kişilerin işi oldu her dönem. İnsanoğlu yazıyla öğrendiği bilgisini ve bildiğini aktarmak için yine yazıyı kullandı. “Bir fikrim var!” ya da bilgisizlik ve cehalet enkazında kalanlar için “Sesimi duyan var mı?” seslenişi oldu kaleme alınan her yazı. Az söz ile ifade edildi, kitaplara sığmayan A’dan Z’ye “AZ” olan dertler, davalar, meramlar… Kelamın kibarı yazının kudretlisi ile buluşunca kibar-ı kelam olarak karşımıza çıktı. Yazı, sözün büyüklerini, büyüklerin sözü olarak sundu bize. Yazıya aktarılan tecrübe dolu sözleri, telkin ve tavsiyeleri ile Atalarımız, hatalarımıza mâni oldu. Yazılanı okuyarak şekillendi hayatımız. Yazılanla geçmiş ve gelecek arasında bağ kurduk. Yaşanılanların yazılmasıyla oluştu millet, vatan, bayrak bilinç ve idrakimiz. Din, mabed, kutsal şuuru “oku” yazgılı emri ilahinin parıltısı ile neşet etti. Kâinat yazılmış olan, okunulması istenendi. Kader, yaşayarak okunulan bir yazgı idi. Mektup, yazılanlarla giderilen hasret ve özlemin adı idi. Yazı; yazmakla anlatılamayacak olan bir değer!
Kalemin ve kelamın kudretini sadırlarımızdan satırlarımıza lütfetmeye malik olan Cenab-ı Hakk’ın yazıyla bahşettiği güzellikleri neşretmek adına her insanın bilmesi gereken meselelere dair günümüze ulaşan Lokman Hekim ve İbn-i Sîna özelinde derlediğimiz birkaç veciz sözü sizlerin gönül dünyasına sunuyoruz.
İbn-i Sina;
-Çok gerekli olmadıkça ilaç kullanma.
-Aletlerin en faydalısı kalemdir. Bir şişe mürekkep bir külçe altından hayırlıdır.
-Faziletler alışkanlık haline gelince saadet doğar.
-Derdin devasızı, iyinin kötüye muhtaç olmasıdır.
- İyiliğin şartı beştir; tez olmalı, gizli olmalı, gözde büyütülmemeli, sürekli olmalı ve yerini bulmalı.
- Bütün hastalıklar esasen yenilen ve içilen şeylerden ileri gelmektedir.
- Aşk engel tanımaz ve korkudan baskın çıkar.
- Hiç kimse görmek istemeyen kadar kör değildir.
- Mazlumun hakkı zalimden mahkûmun hakkı Hâkimden alınır. -
- Ne öğrendiysem secdede öğrendim.
- Oğulcağızım! yol ikidir. Biri, aşağıdan yukarı çıkmak diğeri de yukarıdan aşağı düşmektir. -
- Bu dünya ile öte dünya iki kuma gibidir. Hangisinin gönlünü yaparsan diğerini gücendirmiş olursun.
- Gerçek bilgi iki esasa dayanmalıdır: Akıl ve sezgi.
- Dünya, aklı olup dini olmayan adamlarla ve dini olup aklı olmayan insanlar olarak ayrılmıştır.
- İnsanın ruhu kandil, bilim onun aydınlığı ve tanrısal bilgelik de kandilin yağı gibidir. Bu yanar ve ışık saçarsa o zaman sana “Diri” denilir.
Lokman Hekim;
-Öfkenin evveli delilik, sonu pişmanlıktır.
-Oğlum dünya bir denizdir iman onun gemisidir, Kaptan ibadetlerdir. Kıyısı ahirettir.
-Balta bedeni, acı söz canı yaralar.
-Kendin için hoş görmediğin şeyi başkalarına reva görme.
-Şükür, nimeti bereketlendirir.
-Hiç kimseyi elbisesi eskidir diye hor görme çünkü senin ve onun Rabbi aynıdır.
-Öfkelendiğin zaman sözünü tutarak söyle.
-Başkalarının refah ve saadetlerine göz dikme!
-Birinin evine misafir gittiğinde gözünü ve dilini sıkı tut, etrafa göz gezdirmekten ve gevezelikten sakın!
-Ömrün boyunca Allah'a İhlas ile yönel ve ona güven!
-Bir cemaatte bulunduğun zaman dilini faydasız söz söylemekten sakındır. Çünkü dil insanı ipe götürür.
-Bir Gönül yapmak gelmiyorsa elinden, bari bir gönül yıkılmasın dilinden.
-Fesatlık, malın çoğunu yok eder. Sabırsız fakir, yağsız kandil gibidir. Cömert olmayan zengin meyvesiz ağaç gibidir.
-Konuşurken sözlerine alay ve şaka cinsinden güldürücü laflar karıştırma.
-Uykuda ve yemekte ölçüyü kaçırma. Çünkü çok yiyip çok uyuyanlar kıyamet gününe Salih amel yönünden eli boş varırlar.
-Oğulcağızım! Allah'a şirk koşma çünkü şirk; Elbette çok büyük bir zulümdür.
Selam ve dua ile...